Deel
Voornaamste conclusies
De Argos Index® nam af met 8% naar 9,1x EBITDA.
Na drie relatief stabiele kwartalen daalde de Argos Index® in het derde kwartaal van 2023 naar 9,1x EBITDA. Hiermee dook de index 20% onder de piek van het tweede kwartaal van 2021, en keerde deze terug naar het niveau van het eerste kwartaal van 2018 (het eerste halfjaar van 2020 uitgezonderd vanwege de coronacrisis).
Binnen het gehele mid-marketsegment namen de prijzen af, al daalden de prijzen aan de bovenkant van het mid-marketsegment scherper, met een afname van 20% ten opzichte van het tweede kwartaal. De prijzen aan de bovenkant en de onderkant van de mid-market kwamen dichter bij elkaar te liggen: het prijsverschil tussen het hogere en lagere mid-marketsegment daalde naar 1,8x EBITDA. Daarnaast bedroeg het percentage transacties met een multiple van meer dan 15x EBITDA slechts 14%. Ook het verschil tussen de multiples die private-equityfondsen en strategische overnemers betaalden nam af tot 0,3x EBITDA.
Het ongunstige macro-economische klimaat was voelbaar binnen het gehele mid-marketsegment. Naast de zeer gespannen geopolitieke situatie werd het mid-marketsegment geraakt door de aanhoudende inflatie, afnemende economische groei en de snelst achtereenvolgende renteverhogingen door de ECB in de geschiedenis van de euro. De prijzen aan de verkoopzijde zijn begonnen zich aan deze nieuwe realiteit aan te passen, wat te zien is aan het historisch hoge percentage transacties met een multiple van minder dan 7x EBITDA.
Zowel het aantal deals als de prijzen die private-equityfondsen daarvoor betaalden, bleven dalen als gevolg van hogere financieringskosten, minder toegang tot hefboomwerking, strengere financieringsvoorwaarden en het vooruitzicht van rentetarieven die voorlopig nog wel even hoog blijven. Desalniettemin profiteerden private-equityfondsen nog altijd van recordhoeveelheden aan dry powder.
De prijzen werden daarnaast ook geraakt door het afkoelen van de fusie- en overnamemarkt: in de eerste drie kwartalen van 2023 nam de waarde van de fusie- en overnameactiviteit in het mid-marketsegment met 40% af ten opzichte van 2022, en met 45% voor wat betreft de gehele Europese markt. Het aantal deals in het mid-marketsegment lag in het derde kwartaal 14% lager, maar slechts 9% lager in de eerste drie kwartalen van 2023. Hiermee toonde het mid-marketsegment opnieuw meer veerkracht dan de wereldwijde fusie- en overnamemarkt in tijden van neergang.
Argos Index® mid-market Mediane EV/EBITDA-multiple over een voortschrijdende periode van 6 maanden
Bron: Argos Index® mid-market / Epsilon Research
Zowel investeringsfondsen als strategische
overnemers betaalden lagere multiples.
De multiples die strategische overnemers betaalden, daalden het afgelopen kwartaal naar 9,1x EBITDA. Dit was het gevolg van de ongunstige economische omstandigheden, een afname van de activiteiten op de fusie- en overnamemarkt en dalende aandelenmarkten(1). Grote ondernemingen bleven echter uitkijken naar groeimogelijkheden tegen gunstiger prijzen. Dit verklaart hun hoge aandeel in de fusie- en overnamemarkt in het tweede en derde kwartaal van 2023 (85% in volume en in waarde) en het historisch hoge percentage deals met een multiple van minder dan 7x EBITDA.
De multiples die investeringsfondsen betaalden, namen verder af tot 9,4x EBITDA. Hogere rentetarieven dreven de financieringskosten voor overnames omhoog, wat een grote weerslag had op fondsen.
De kloof tussen de prijzen die investeringsfondsen en strategische overnemers betaalden nam af (tot 0,3x EBITDA): fondsen waren minder actief op de markt, maar daarentegen wel selectiever. Zij gaven nog steeds de voorkeur aan hoogwaardige activa (tegen hogere prijzen).
(1) De index EURO STOXX® TMI Small daalde in het derde kwartaal van 2023 met 4,5%.
Bedrijfswaarde / historische EBITDA
Bron: Argos Index® mid-market / Epsilon Research
Het percentage transacties met een multiple van minder dan 7x EBITDA bereikte een recordhoogte
Het percentage transacties met een extreme multiple van minder dan 7x of meer dan 15x EBITDA lag in het derde kwartaal van 2023 op 44%, een afname ten opzichte van het kwartaal ervoor, maar nog altijd een hoog niveau. Daarentegen lag het percentage transacties met een multiple van meer dan 15x EBITDA nagenoeg op een historisch laag niveau, aangezien de prijzen daalden èn dichter bij elkaar kwamen te liggen.
Percentage transacties met extreme multiples uit de Argos Index® steekproef
Bron: Argos Index® mid-market / Epsilon Research
Het percentage transacties met een multiple van meer dan 15x EBITDA uit de Argos Index® steekproef
De reden van het hoge percentage transacties met extreme multiples was de sterke toename van het aantal transacties met een multiple van minder dan 7x EBITDA. Deze transacties vertegenwoordigden 30% van de geanalyseerde transacties, het hoogste niveau ooit gemeten.
Het percentage transacties met een multiple van minder dan 7x EBITDA en meer dan 15x EBITDA uit de Argos Index® steekproef
Bron: Argos Index® mid-market / Epsilon Research
Het aantal fusies en overnames
in het mid-marketsegment stabiliseerde
op een laag niveau.
De fusie- en overnameactiviteit in de eurozone nam in het derde kwartaal van 2023 af met 14% in volume en met 11% in waarde vergeleken met de herziene cijfers van het tweede kwartaal. Over de eerste drie kwartalen van 2023 genomen daalde de activiteit 40% in waarde (ten opzichte van 2022), maar slechts 9% in volume (een afname van 480 naar 440 deals).
De afzwakking van de fusie- en overnameactiviteit hield aan, aangedreven door geopolitieke risico’s, afnemende economische groei, aanhoudende inflatie, en een recordaantal renteverhogingen door de ECB(1): de fusie- en overnameactiviteit nam in de eerste drie kwartalen wereldwijd af met 28% tot 2 biljoen dollar, en met 45% tot 384 miljard dollar in Europa(2).
De afgelopen jaren waren het vooral de investeringsfondsen die de fusie- en overnameactiviteit aanzwengelden. Maar met de stijgende kosten voor schuldfinanciering(3), het vooruitzicht van rentetarieven die voorlopig nog wel even hoog blijven en moeizamere fondsenwerving(4) nam de activiteit van private-equityfondsen in de eerste drie kwartalen van 2023 met 39% af (in waarde) op de wereldwijde markt(5) en met 50% in het mid-marketsegment.
Opvallend is dat de liquiditeit van het lagere mid-marketsegment opnieuw veel meer veerkracht vertoonde bij een neergaande markt. Hoewel er aanzienlijk minder liquiditeit beschikbaar was voor grotere transacties, ging de in- en uitstroom van kapitaal in het lagere mid-marketsegment in een redelijk tempo door.
(1) Sinds juli 2022 heeft de ECB de rente tien keer verhoogd, met in totaal 4,5%. Dit is de snelste stijging sinds de invoering van de euro.
(2) Bron: Refinitiv in Les Echos, 17-10-2023
(3)Zie de Bank Lending Survey, de enquête van de ECB over kredietverlening, van oktober 2023
(4)In het eerste halfjaar van 2023 werd er 30% minder kapitaal opgehaald (bron: Pitchbook), en gemiddeld was er voor de fondsenwerving een recordaantal van 20 maanden nodig (bron: Preqin)
(5) Bron: Refinitiv in Les Echos, 17-10-2023
Mid-marketactiviteit in de eurozone (15-500 miljoen euro) in volume en in waarde
Bron: Epsilon Research / MarketIQ
Mid-marketactiviteit in de eurozone (15-500 miljoen euro) in volume (aantal deals) en in waarde
Bron: Epsilon Research / MarketIQ
De activiteit van private-equityfondsen bleef dalen. In het derde kwartaal daalde hun aandeel(1) in het aantal fusies en overnames in het mid-marketsegment naar een historisch laag niveau: rond de 15% van zowel het aantal deals als de waarde van de deals.
(1) Exclusief build-ups
Aandeel van LBO in fusies en overnames in het mid-marketsegment in de eurozone
Bron: Epsilon Research / MarketIQ
